امروز دانستم راهرفتن و خندیدنِ من هم، جزئی از محیط زیست شهری است و برای مراقبت از این محیط باید اول مراقب خودم باشم و این مسئله در رابطهی ما با طبیعت، آلودگیها و استفاده از انرژی هم صدق میکند. اینها را فخرالسادات غنی، مدیرعامل مؤسسهی طبیعت میگوید.پای حرفهایش مینشینیم.
- محیط زیست شهری چیست؟
لازم نیست محیط زیست تعریف شود! جاییکه ما زندگی میکنیم با همهی عوامل طبیعی و غیر طبیعی (مانند زیبایی ساختمانها و منظرهها و...) و اِلمانهایی که دوروبرمان وجود دارد، محیط زیست است و محیط زیست طبیعی هم شامل آنچیزهایی میشود که طبیعت برای ما دارد، مثل آبهای جاری در جویها، درختها و....
- چهطور مراقبش باشیم؟
ما نه تنها باید مراقب محیط زیست باشیم بلکه وظیفه داریم در بعضی از زمینهها آن را اشاعه دهیم. قدیمها سنتی بود که جلوی در هر خانه باغچهای بود و درخت و گلی میکاشتند و به آن آب میدادند. الان از آپارتمان که بیرون میآیند نگاه نمیکنند ببینند اصلاً درختی هست یا نیست؟ اگر هست کسی به آن آب داده یا خشک است!
- نوجوانان در این زمینه چه کاری میتوانند انجام دهند؟
خیلی خوب است نوجوانان یاد بگیرند آنچه بیرون از محل زندگی خصوصی و بیرون از اتاق شخصی یا خانهشان است یعنی محیطهای عمومی هم باید زیبا و دلنشین باشد و مورد مراقبت قرار گیرد و این زیباییها تعریفهای گوناگونی دارد؛ یکی آن را غلیظتر میبیند و کسی ضعیفتر. اما تعریف عام زیبایی را همه میدانیم چیست.
- چهطور میتوانیم محیط زیست را زیبا کنیم؟
بر اساس تعریفی که از زیبایی داریم حرکت کنیم. دستمال کاغذی را جلوی پا نیندازیم. درختها را آب بدهیم و... حتی جلوتر از اینها، نوجوان که از مدرسه بیرون میآید بهجای دویدن و هُلدادن و شلوغی، وقتی آرام و منظم بیاید شما را بهعنوان یک بیننده آزار نمیدهد. راهرفتن زیبا هم یک حرکت زیستمحیطی است و همهی زیباییهای رفتاری و شهروندی باعث آرامش ما میشود. اما برای رعایت اینها بهتر است به همهی فضاهایی که در آن تردد داریم تعلق خاطر داشته باشیم تا محیط زیستمان آرامبخش و چشمنواز باشد.
- دربارهی آلودگیها بگویید؟
آلودگی، عام است میتواند زباله باشد، صوتی باشد، تصویری باشد و هرآنچه زیبایی را از بین میبرد و خاطر انسانهای دیگر را مکدر میکند؛ حتی نگاه من به شما میتواند آلودگی ایجاد کند، پس نگاهمان به همشهریانمان درست باشد. بههماناندازهای که نباید به درخت تکیه دهیم و چیزی به آن آویزان کنیم، کنار رودخانه را کثیف نکنیم و در دامنههای کوه زباله نریزیم و یادمان باشد وقتی بیابان رفتیم یا به دشت و صحرا رفتیم حس نکنیم اینجا پهنهای است که میتوانیم ترکتازی کنیم. احساس کنیم اینجا متعلق به همه است و همهی این کارها، از عشق به دیگران و حقدادن به انسانهای دیگر نشئت میگیرد.
- در مصرف انرژی چهطور؟
کاری نداشته باشیم به اینکه پول آب و برق زیاد میشود. ما وظیفه داریم طوری برخورد کنیم که نعمتهای خداوند به همه برسد. فکر کنیم سهم من بهعنوان یکی از 7میلیارد انسان روی زمین از این منابع چهقدر است. اگر قرار باشد بهصورت مساوی تقسیم شود، قطعاً سهم ما از اینکه استفاده میکنیم کمتر خواهد بود. پس از داشتههایمان طوری درست استفاده کنیم که به همهی انسانهای دیگر هم برسد.